"O kurze, która opuściła podwórze" - Sun-mi Hwang

Podobno to książka dla dzieci ? Nie domyśliłam się w czasie lektury:) Uważam, że kura głupia była i czekała nie wiadomo na co, zamiast wziąć kuper w troki, póki był lepszy czas. Czasem nie warto odkładać decyzji na ostatnią chwilę. Nie warto też liczyć na kogoś, nikt tak dobrze o nas nie zadba, jak my sami. Nie bądźmy jak kura.

Co się odwlecze, to nie uciecze ? Lepiej późno niż wcale ? Bzdura! Zrób dziś, co masz zrobić jutro!

No właśnie. A co z tą kurą ? Czy  kura ma choć odrobinę rozumu ?

Przede wszystkim kura jest najbliższym żyjącym potomkiem tyranozaura, co potwierdzono poprzez analizę budowy białek, a dokładnie kolagenu z kości tyranozaura i kury właśnie. Najpierw był tyranozaurus rex, potem tyranozaurus clux, potem clux delux, potem rex fila, po nim gallus de costerus i zaraz potem chicken:) Zaledwie po 68 milionach lat od rexa:)

Kura domowa, jaką znamy dziś, też młoda nie jest, bo ma już kilka tysięcy lat. Najpierw żyła w lesie jako dziki ptak na terenach dzisiejszej Azji. Nie nazywała się wtedy kurą, tylko kurem, z przydomkiem "bankiwa". Kury leśne tworzyły stada, należały do dość groźnych ptaków, jako że posiadały ostre i  długie pazury i ostrogi. Ludzie nie polowali na te wojownicze kury, więc mogły się spokojnie rozmnażać, a żywiły się termitami, różnymi nasionami i pąkami roślin. Taka dzika kura żyła nawet ponad 10-12 lat , aż odeszła ze starości lub rozszarpana w zębach drapieżników, gdy się przypadkiem na chwilę zagapiła w leśnych ostępach...

Potem kurom zachciało się odmiany losu i wyszły z lasu podjadać ludziom suche ryżowe uprawy (suche, bo kury nie pływają, więc do mokrych się nie pchały).  Działo się to w północnych Chinach, w Dolinie Indusu (to dzisiejszy Pakistan) i Azji Południowo-Wschodniej, prawdopodobnie od 4000 lat temu nawet po 10 500 lat temu, czyli jeszcze w czasach epoki kamienia. No i tak się wokół ludzi pałętały, bezpieczne, bo człowiek nadal nie zjadał kur. Wręcz przeciwnie, kury uważane były za święte. Budziły się i krzyczały zawsze z pierwszym świtem, a zgodnie z religijnymi interpretacjami tamtych czasów świt był boskim czasem i boskim znakiem. Kury widzą więcej kolorów niż ludzie, w tym światło ultrafioletowe, co pozwala im widzieć świt wcześniej niż człowiek. Poza tym ładnie i dostojnie wyglądały:) W Azji Południowo-Wschodniej całe lub częściowe szkielety kur były nawet umieszczane w ludzkich grobach.

W Polsce najstarsze zachowane szczątki kury domowej pochodzą z Biskupina i mają ponad 2,5 tys. lat. 

Z relacji żydowskiego kronikarza Ibrahima Ibn Jakuba na temat Słowian wynika, że ci unikali jedzenia kurcząt, gdyż "uważają, że zwalają ich z nóg i potęgują czerwoną wysypkę". Negatywnie do kur nastawiony był też kler chrześcijański, który zaczął pojawiać się stopniowo na terenach Polski od chrztu w 966 r. Działo się tak dlatego, że miejscowi otaczali te ptaki szczególnym kultem - m.in. składano z nich ofiary w ramach odprawianych modłów i czarów.

Klaudia Choma, Weźmisz czarno kure…, olej, 2021

Weźmisz czarno kure...  znamy to wszyscy:)

Najpierw ludzie odważyli się podbierać kurom jajka - do konsumpcji. Odkryli też, że do ich hodowli nie są potrzebne drogie urządzenia ani ogrodzenia. Kura rozmnaża się szybko, zje byle co i trzyma się stada. Dzięki tym cechom kury osiedliły się nawet w najbiedniejszych krajach świata, w tym w Afryce. Często ocaliły od głodu całe wioski. Kura jest stworzeniem wszystkożernym. Utrzymuje swoje otoczenie całkowicie czyste. Zbiera wszystkie szczątki, wszystkie szkodliwe owady, kleszcze i doskonale usuwa ślimaki z ogródka. W przeciwieństwie do dużych zwierząt gospodarskich, które zawsze były trzymane w oddzielnej części całego gospodarstwa, kury miały największy przywilej, mogły przebywać bezpośrednio z ludźmi na podwórku, a nawet wchodzić do domostw.

Przy dworach i pałacach trzymano kury i koguty jako zwierzęta ozdobne w otaczających je parkach. Koguty były hodowane także dla popularnej rozrywki - walki kogutów. 

XIII Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych w podrzeszowskiej Boguchwale
w 2022 r. Fot. PAP/D. Delmanowicz

Dopiero ekspansja Imperium Romanum spowodowała, że w Europie zaczęto jeść kury. Najwcześniej na terenie dzisiejszej Anglii zaczęto regularnie jadać drób gotowany i pieczony na ogniu, co miało miejsce około 1700 lat temu, przede wszystkim w rzymskich miastach i obozach wojskowych.  

Fast food z drobiu czyli kurczak smażony został natomiast wymyślony przez czarnych niewolników  sprowadzonych do Stanów Zjednoczonych - to oni jako pierwsi zaczęli smażyć kurczaka w tłuszczu.

A rosół ?  Przecież rosół to lekarstwo. Nasze babcie robiły mocny bulion do walki z przeziębieniem, gorączką lub niestrawnością .

W porównaniu do innych rodzajów mięs, mięso z kury ma niższą wartość energetyczną, ale wyższy odsetek łatwo przyswajalnych białek. 

Eksperymenty z wyszukiwaniem odpowiednich cech u ptaków i tworzeniem kurzych ras rozpoczęli już starożytni Grecy na wyspie Delos. Starano się uzyskać taki gatunek kur, który byłby jak najbardziej tłusty. Hodowlę kur kontynuowali Rzymianie: już 2 tys. lat temu prowadzili wielkie fermy drobiu.

Dzięki ingerencji człowieka w gatunek powstało dotychczas kilkaset ras kur. Jedne rasy tworzono po to, by pozyskiwać jak najwięcej jajek, podczas gdy inne miały zapewniać dużą ilość mięsa.

Kury domowe reprezentowane są przez liczne rasy, których przedstawiciele bardzo się różnią: najmniejsze kury ważą zaledwie pół kilo, największe - nawet 9 kg. 

Obecnie nioski najczęściej są przetrzymywane w tzw. hodowlach klatkowych, gdzie nie mogą nawet rozłożyć skrzydeł, ponieważ na jednego ptaka przypada powierzchnia wielkości kartki A4. Brojlery natomiast zostały stworzone dla mięsa, a co za tym idzie, mają nieproporcjonalnie wielką masę ciała. Przez ciężar często łamią im się kości i mają zdeformowane sylwetki. Kury trzymane na fermach przemysłowych nie należą do konkretnej rasy. Są to krzyżówki kilku różnych ras i linii - różne w zależności od tego, czy są przeznaczone na mięso, czy do produkcji jajek. Mięsne rasy pochodzą od kur bojowych wyhodowanych do walk kogutów.

O pochodzeniu kur można wnioskować nawet na podstawie barwy skorupki. Wszystkie stare europejskie rasy, mające ponad dwieście lat, znosiły jajka kredowobiałe. Natomiast jajka azjatyckie są brązowe, różowawe i czerwonawe. Polskie jajka nie są czysto białe, a raczej kremowo-różowe. Kolor ten jest efektem mieszania się ras dominujących na obydwu kontynentach.

Chociaż skład jaj kur należących do różnych ras również nieco się różni, to rasa nie ma wpływu na smak jajka. O wiele bardziej istotne jest to, co kura jadła. Jajka od kur żyjących na wolnym wybiegu będą uważane za lepsze od jaj kur fermowych, karmionych paszą przemysłową - nawet gdyby były to jajka zielononóżek, uznawane za wyjątkowy rarytas.

agrofakt.pl

Z reguły kury na fermach trzymane są do roku (później maleje ich wydajność). Producenci jaj zakładają, że jedna kura złoży ich w ciągu roku ponad 300. To oznacza, że czas produkcji jajka przez kurzy organizm wynosi ok. 25 godzin.

Czy kura jest głupia ? Nie! Kury wcale nie są głupie. Kura jest w stanie zapamiętać kilkadziesiąt osobników ze swojego stada. Potrafią liczyć do pięciu i rozumieją abstrakcyjne pojęcia. Potrafią rozwiązywać proste zagadki i uczyć się nowych rzeczy. Potrafią okazywać emocje i mają bogaty repertuar wokalizacji, liczący ponad 30 różnych dźwięków. Mogą śnić i przechodzą fazę REM podczas snu.Kury potrafią powstrzymać się od zjedzenia smakołyku, jeśli wiedzą, że później otrzymają większą nagrodę. Pisklęta komunikują się z matką jeszcze przed wykluciem się z jajek, a także synchronizują czas wyklucia między sobą. Koguty wykazują szarmanckie zachowania wobec ulubionych kur – zakrywają je przed deszczem własnymi skrzydłami i dzielą się swoim jedzeniem. Już dwudniowe kurczęta są świadome, że dana rzecz nie przestaje istnieć, kiedy znika z ich pola widzenia. Ludzkim dzieciom zrozumienie tego faktu zajmuje około 7 miesięcy. Kury są zwierzętami stadnymi, potrafią się przywiązać także do człowieka. Czasami nawiązują bliższą relację, zwłaszcza kury - przedstawiciele ras bojowych. Wykazują agresję w stosunku do innych kur, ale jeśli chodzi o człowieka, potrafią przyjść i przytulić się:) Kura domowa to najliczniejszy gatunek ptaków na świecie – jej światowa populacja liczy około 25 miliardów osobników.